“เสียดายแย่เลยนะครับ มีคนขับรถผ่านหน้าบ้านทั้งวัน แต่คุณดันเก็บเงินพวกเขาไม่ได้”

เด็กน้อยอายุ 9 ขวบ พูดกับเจ้าของบ้าน หลังนั่งนับจำนวนรถยนต์ที่ผ่านหน้าบ้านเพื่อนของเขา 

ถ้าใครอ่านมาถึงตรงนี้ หลายคนอาจจะรู้สึกตลกกับความคิดของเด็กคนนี้

แต่ตัดภาพมาที่ปัจจุบัน เด็กอายุ 9 ขวบคนนี้ คือคุณ Warren Buffett มหาเศรษฐีนักลงทุนเบอร์ 1 ของโลก

และความคิดตั้งต้นนี้ ก็นำไปสู่โมเดลธุรกิจที่เขามองหาในการลงทุน จนประสบความสำเร็จแซงหน้านักลงทุนคนอื่น ๆ

โมเดลธุรกิจที่ว่านี้ เรียกว่า “Toll-Bridge Business” หรือแปลเป็นไทยได้ว่า “ธุรกิจสะพานเชื่อม”

แล้วโมเดลธุรกิจนี้เป็นอย่างไร ? ทำไมคุณ Warren Buffett ถึงชื่นชอบโมเดลธุรกิจแบบนี้ ?

MONEY LAB จะย่อยเรื่องการเงิน การลงทุน ให้เข้าใจง่าย ๆ

โมเดลธุรกิจสะพานเชื่อม ในความหมายของคุณ Buffett คือการเปรียบเปรยคุณสมบัติของธุรกิจที่เข้าตาเขาใน 2 ลักษณะคือ

1. เป็นธุรกิจที่เปรียบเสมือนสะพานเชื่อมให้ผู้บริโภค และผู้ผลิตมาเจอกัน

2. ธุรกิจที่มีลักษณะเหมือนธุรกิจทางด่วน คือ ลงทุนครั้งเดียว แต่เก็บเกี่ยวผลประโยชน์ไปยาว ๆ และเป็นธุรกิจที่คนจำเป็นต้องใช้งานบ่อย ๆ

สำหรับธุรกิจประเภทแรก ที่เป็นเหมือนสะพานเชื่อมให้ผู้ผลิต และผู้บริโภคมาเจอกัน ก็คือ ธุรกิจสื่อ เช่น หนังสือพิมพ์, สถานีโทรทัศน์ และสื่อออนไลน์

หรือถ้าเป็นธุรกิจยุคใหม่ ก็คือ ธุรกิจแพลตฟอร์ม เช่น แพลตฟอร์มสั่งอาหาร, แพลตฟอร์มเรียกรถ หรือแพลตฟอร์มจองโรงแรม

ซึ่งในอดีตคุณ Buffett จะชอบลงทุนในธุรกิจสื่อมาก ไม่ว่าจะเป็น The Washington Post และ Buffalo Evening News ซึ่งเป็นสื่อหนังสือพิมพ์ 

รวมไปถึงธุรกิจสถานีโทรทัศน์อย่าง ABC และ Capital Cities

ธุรกิจสื่อพวกนี้ เป็นธุรกิจที่ดีมากในสายตาของคุณ Buffett เพราะในอุตสาหกรรมนี้ มีผู้เล่นเพียงไม่กี่ราย

แล้วสื่อแต่ละรายสามารถเข้าถึงผู้บริโภคได้เป็นวงกว้าง เจ้าของธุรกิจที่ต้องการให้สินค้าและบริการของพวกเขาเป็นที่รู้จัก จึงต้องพึ่งพาธุรกิจสื่อพวกนี้

อำนาจในการกำหนดราคาโฆษณาของธุรกิจสื่อจึงสูงมาก และเมื่อรายได้เพิ่มขึ้น แต่ต้นทุนของธุรกิจนี้จะไม่สูงขึ้นตามมามากนัก เพราะส่วนใหญ่เป็นต้นทุนคงที่ ธุรกิจพวกนี้ก็จะมีผลตอบแทนต่อเงินลงทุนสูงมาก

แต่คุณ Buffett ก็ไม่ได้ยึดติดกับธุรกิจที่เคยลงทุนมากเกินไป 

เพราะเมื่อมีสื่อยุคใหม่เกิดขึ้น เจ้าของธุรกิจก็มีทางเลือกในการลงโฆษณามากขึ้น คุณ Buffett ก็ยอมขายธุรกิจเหล่านี้ทิ้งไป

ส่วนตัวอย่างสำหรับธุรกิจประเภทที่ 2 ที่มีลักษณะเหมือนธุรกิจทางด่วน ก็อย่างเช่น..

- ธุรกิจให้บริการเครือข่ายการชำระเงิน เช่น Visa, Mastercard และ American Express เพราะธุรกิจเหล่านี้ลงทุนสร้างเครือข่ายชำระเงินครั้งเดียว แต่ใช้ประโยชน์ได้ตลอดไป

- ธุรกิจที่มีแบรนด์สินค้าติดตลาดแล้ว เช่น Apple และ Coca-Cola เนื่องจากไม่จำเป็นต้องทุ่มเงินลงทุนขยายช่องทางการจัดจำหน่าย และทำการตลาดหนักกว่าช่วงแรก ๆ แล้ว

โดยทั้ง 5 บริษัทที่พูดชื่อมา ก็ล้วนอยู่ในพอร์ตการลงทุนของคุณ Buffett ในปัจจุบัน

- ธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน เช่น ธุรกิจรถไฟอย่าง Burlington Northern and Santa Fe Railway หรือ BNSF

เพราะสิ่งที่ BNSF ทำคือ การทุ่มเงินลงทุนสร้างเครือข่ายรางรถไฟครั้งแรกครั้งเดียว จากนั้นก็เก็บเกี่ยวผลประโยชน์จากค่าขนส่งทางรถไฟไปได้ตลอด

- ธุรกิจที่เป็นทางด่วนจริง ๆ คุณ Buffett ก็เคยเข้าลงทุนแล้วเช่นกันคือ บริษัท Detroit International Bridge 

โดยเขาเคยให้เหตุผลเอาไว้ว่า ธุรกิจทางด่วนเป็นธุรกิจที่ดีในภาวะที่มีเงินเฟ้อสูง เพราะธุรกิจทางด่วน จะเน้นการลงทุนอย่างหนักในช่วงแรกครั้งเดียว

หลังจากนั้นคือช่วงเวลาแห่งการเก็บเกี่ยวค่าผ่านทางในระยะยาว โดยที่ไม่จำเป็นต้องมีการลงทุนอะไรเพิ่มเติมอีก ทำให้ธุรกิจนี้แทบจะไม่ได้รับผลกระทบจากอัตราเงินเฟ้อที่สูงขึ้นเลย

และนี่ก็คือเบื้องหลังแนวคิดการลงทุนของคุณ Warren Buffett ที่เกิดจากการสังเกต และความช่างคิดในวัยเพียงแค่ 9 ขวบของเขา

จนนำมาสู่แนวคิดในการลงทุนที่สร้างความมั่งคั่งให้เขากลายเป็นนักลงทุนที่รวยที่สุดในโลกมาจนถึงทุกวันนี้..

#ลงทุน

#หลักการลงทุน

#WarrenBuffett

References

-https://finance.yahoo.com/news/toll-bridge-business-products-few

-https://sungcap.com/microsoft-1997/

-https://markets.businessinsider.com/news/stocks/warren-buffett-berkshire-hathaway-apple-iphone-toll-bridge-road-brewster-2022-2

-https://fundooprofessor.wordpress.com/2012/10/21/toll-bridge-meaning/

-https://www.dataroma.com/m/holdings.php?m=BRK#google_vignette

-หนังสือ Where the Money Is : Value Investing in the Digital Age โดย Adam Seessel