โมเดลธุรกิจ McDonald’s ซื้อที่ดิน มาปล่อยเช่า ให้ผู้ซื้อแฟรนไชส์อีกที | MONEY LAB
ปัญหาการขาดแคลนสภาพคล่อง หรือภาวะเงินสดขาดมือ เป็นปัญหาสำคัญที่ผู้ประกอบการหลายคนน่าจะเคยเจอ

ไม่เว้นแม้แต่แบรนด์ฟาสต์ฟูดระดับโลกอย่าง McDonald’s ที่ในช่วงขยายสาขา ก็เคยประสบปัญหาขาดเงินทุน จนขยายสาขาได้ลำบาก

แล้วอะไร ที่ช่วยให้ McDonald’s แก้ปัญหาขาดเงินทุนได้ และกลายเป็นแบรนด์ฟาสต์ฟูดระดับโลก แบบทุกวันนี้ ?
MONEY LAB จะเล่าเรื่องการเงิน ที่โรงเรียนไม่เคยสอนให้เข้าใจ

ในปี 1955 คุณ Ray Kroc ได้บังเอิญเจอร้าน McDonald’s ที่ขณะนั้นยังเป็นร้านอาหารในเมืองเล็ก ๆ ระหว่างการเดินทางไปทำธุรกิจ

เขารู้สึกประทับใจ กับระบบบริหารจัดการร้านฟาสต์ฟูดแห่งนี้เป็นอย่างมาก จนถึงขั้นที่ว่า ตัวเขาพยายามโน้มน้าวขอซื้อสิทธิ์แฟรนไชส์ และเป็นตัวแทนขายจาก 2 พี่น้องผู้ก่อตั้งอย่างคุณ Richard และคุณ Maurice McDonald

แม้ในตอนแรก 2 พี่น้องผู้ก่อตั้ง จะไม่อยากขายแฟรนไชส์ เพราะเป็นห่วงเรื่องคุณภาพในการให้บริการ

แต่ด้วยลูกตื๊อ และความพยายามของคุณ Kroc ก็ทำให้ 2 พี่น้องผู้ก่อตั้งใจอ่อน ยอมขายสิทธิ์แฟรนไชส์ให้

คุณ Kroc ตัดสินใจเปิดสาขาแรกของตัวเองที่บ้านเกิด คือเมืองเดสเพลนส์ ในรัฐอิลลินอย

และอย่างที่กล่าวไปข้างต้นว่า คุณ Kroc ไม่เพียงแต่ขอซื้อสิทธิ์แฟรนไชส์เท่านั้น แต่เขายังขอเป็นตัวแทนขายแฟรนไชส์ McDonald’s อีกด้วย

ทำให้คุณ Kroc ได้ทำการขยายแฟรนไชส์ ออกไปอีกประมาณ 2-3 แห่ง

แต่ด้วยความที่ส่วนแบ่งรายได้ จากแต่ละแฟรนไชส์ ค่อนข้างไม่แน่นอน เพราะขึ้นอยู่กับยอดขายที่แต่ละสาขาจะทำได้

ส่งผลให้คุณ Kroc ต้องประสบปัญหาขาดแคลนสภาพคล่อง และไม่มีเงินทุนที่จะขยายสาขาเพิ่ม เพื่อให้ McDonald’s เติบโตต่อไปได้

จนกระทั่งวันหนึ่ง เขาได้ไปพบกับคุณ Harry J. Sonneborn อดีตผู้บริหารฝ่ายการเงินของบริษัท Tastee-Freez ซึ่งทำธุรกิจร้านอาหารในรูปแบบแฟรนไชส์แบบเดียวกับ McDonald’s

คุณ Sonneborn แนะนำให้คุณ Kroc ซื้อที่ดิน แล้วนำที่ดินไปปล่อยเช่าให้ผู้ขอซื้อสิทธิ์แฟรนไชส์ McDonald’s

เพราะรายได้จากค่าเช่า เป็นรายได้ที่ค่อนข้างมีความแน่นอน ไม่เหมือนกับแฟรนไชส์ ซึ่งจะส่งผลให้คุณ Kroc มีกระแสเงินสดไหลเข้ามาอย่างมั่นคงมากขึ้นนั่นเอง

คุณ Kroc จึงตัดสินใจก่อตั้งบริษัทอีกแห่งหนึ่งขึ้นมาชื่อว่า Franchise Realty เพื่อทำธุรกิจปล่อยซื้อและปล่อยเช่าที่ดิน ให้แก่ผู้ซื้อสิทธิ์แฟรนไชส์ McDonald’s ต่ออีกทีหนึ่ง

แหล่งรายได้ใหม่นี้ ได้กลายเป็นกระแสเงินสด ที่ไหลเข้าบริษัทอย่างมั่นคง นอกเหนือจากการเก็บส่วนแบ่งรายได้ และค่าธรรมเนียมการซื้อแฟรนไชส์

แถมยังทำให้สถานะทางการเงินของบริษัท มีความมั่นคงมากขึ้น รวมถึงความสามารถในการกู้ยืมเงินก็เพิ่มมากขึ้นด้วย

โมเดลธุรกิจแบบนี้ประสบความสำเร็จเป็นอย่างมาก จนทำให้ในปี 1961 คุณ Kroc สามารถซื้อกิจการ McDonald’s จาก 2 พี่น้องผู้ก่อตั้ง ด้วยจำนวนเงินประมาณ 95 ล้านบาท

และคุณ Kroc ก็ได้แต่งตั้งให้คุณ Harry J. Sonneborn เป็น CEO คนแรกของ McDonald’s

ทำให้ถ้าจะพูดว่า McDonald’s ขยายธุรกิจไปได้ทั่วโลกก็เพราะกลยุทธ์ดังกล่าวของคุณ Sonneborn ก็คงไม่ผิดนัก

โดยปัจจุบัน McDonald’s มีมูลค่าที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ รวมถึงสิทธิ์ในการเช่าพื้นที่สูงถึง 1.3 ล้านล้านบาท คิดเป็น 72% ของสินทรัพย์ทั้งหมดของบริษัท

อ่านมาถึงตรงนี้ กรณีศึกษาของโมเดลธุรกิจ McDonald’s นั้น ก็มีความน่าสนใจ และน่าจะเป็นเรื่องเซอร์ไพรส์สำหรับใครหลายคน

ว่าธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ จะมีส่วนสำคัญที่ทำให้ McDonald’s สามารถก้าวขึ้นมาเป็นหนึ่งในแบรนด์ฟาสต์ฟูดอันดับต้น ๆ ของโลก ได้อย่างทุกวันนี้..

References
-https://www.brandcase.co/36045
-https://www.inc.com/jeff-haden/64-years-ago-ray-kroc-made-a-decision-that-completely-transformed-mcdonalds-rest-is-history.html
-https://corporate.mcdonalds.com/content/dam/sites/corp/nfl/pdf/MCD_2023_Annual_Report.pdf
-https://corporate.mcdonalds.com/content/dam/sites/corp/nfl/pdf/Exhibit%2099.1%20-%206.30.2023.pdf
-https://www.thaismescenter.com/รู้ยัง-mcdonalds-รายได้ไม่ได้มาจากการขายอาหาร/
-https://www.brandcase.co/41648
-https://en.wikipedia.org/wiki/Harry_J._Sonneborn