รู้จัก นายเลิศ ผู้ก่อตั้งโรงแรมแห่งแรก ของคนไทย ในสมัย ร.5
16 ธ.ค. 2022
หากพูดถึงนักธุรกิจที่ร่ำรวย มีอาณาจักรธุรกิจที่ยิ่งใหญ่ หลายคนอาจนึกถึง เจ้าสัวธนินท์ เจียรวนนท์ แห่งอาณาจักร CP หรือเจ้าสัวเจริญ สิริวัฒนภักดี แห่งอาณาจักร ThaiBev
คงปฏิเสธไม่ได้ว่าคนเหล่านี้ ล้วนเป็นคนไทยเชื้อสายจีน และมีธุรกิจที่มีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตของคนไทยในปัจจุบัน
แต่รู้หรือไม่ว่า หากย้อนกลับไปในสมัยรัชกาลที่ 5 มีนักธุรกิจรุ่นบุกเบิกที่เป็นคนไทยแท้ ๆ และสร้างธุรกิจที่เปลี่ยนโฉมหน้าการเดินทาง และการขนส่งในไทย
เขาคนนั้นมีชื่อว่านายเลิศ เศรษฐบุตร หรือ นายเลิศ เจ้าของกิจการรถเมล์ เรือเมล์ และเป็นผู้ก่อตั้งโรงแรมปาร์คนายเลิศ
และถ้าหากสงสัยว่า กว่าจะมาเป็นนักธุรกิจรุ่นบุกเบิก นายเลิศ ต้องผ่านอะไรมาบ้าง
BillionMoney จะมาสรุปให้ฟัง ในแบบที่เข้าใจง่าย ๆ
BillionMoney จะมาสรุปให้ฟัง ในแบบที่เข้าใจง่าย ๆ
นายเลิศ เศรษฐบุตร เกิดมาในครอบครัวคนไทยธรรมดา พ่อและแม่ไม่ได้มียศถาบรรดาศักดิ์อะไร
นายเลิศ นับว่าเป็นคนไทยที่มีความฝันที่ต่างออกไปจากคนไทยส่วนใหญ่ในยุคนั้น ที่ต้องการจะเข้ารับราชการ เพราะเขาต้องการที่จะเป็นพ่อค้ามากกว่า
เมื่อเขามีเป้าหมายที่ชัดเจน หลังเรียนจบ เขาจึงสมัครเข้าทำงานที่ห้างวินเซอร์ ซึ่งเป็นห้างสรรพสินค้าของชาวตะวันตก
เขายอมทำงานที่นั่น แม้ว่าจะไม่ได้รับค่าตอบแทน เพราะคิดว่าประสบการณ์ที่ได้รับ จะเป็นประโยชน์อย่างมาก เมื่อถึงเวลาที่เขาออกมาทำกิจการเป็นของตัวเอง
ด้วยความที่นายเลิศ มีทักษะในการสื่อสารภาษาต่างประเทศได้เป็นอย่างดี ตั้งแต่ยังเป็นนักเรียน ทำให้สามารถทำงานกับชาวต่างชาติได้เป็นอย่างดี
เขาทำงานที่ห้างวินเซอร์มาสักพักหนึ่ง แล้วจึงย้ายไปทำงานกับเจ้าของห้างชาวอเมริกัน ที่ดูแลธุรกิจนำเข้าน้ำหวานโซดา
เมื่อเก็บเกี่ยวประสบการณ์กับนายห้างต่างชาติจนได้รับประสบการณ์เพียงพอแล้ว เขาจึงตัดสินใจออกมาก่อตั้งห้างเป็นของตัวเองชื่อ “ห้างนายเลิศ”
ห้างนายเลิศ เป็นห้างสรรพสินค้าแห่งแรกในไทย ที่มีเจ้าของเป็นคนไทย และเน้นนำเข้าสินค้าจากต่างประเทศมาขาย
นอกจากนี้นายเลิศ ยังเป็นผู้เปิดโรงงานน้ำแข็งแห่งแรกในไทยอีกด้วย
เมื่อมีเงินทุนมากขึ้น ประกอบกับต้องการจะต่อยอดธุรกิจที่มีอยู่ เขาจึงตัดสินใจสร้างโรงแรมบริเวณสะพานเหล็ก
แล้วเปิดบาร์ในโรงแรม โดยใช้ประโยชน์จากโรงงานน้ำแข็งที่มีอยู่ และการเป็นผู้นำเข้าแอลกอฮอล์อยู่แล้ว
แม้ในสมัยนั้นจะมีโรงแรมในไทยแล้ว แต่ทั้งหมดเป็นโรงแรมของชาวต่างชาติ
โรงแรมของนายเลิศจึงเป็นโรงแรมแห่งแรกที่เป็นของคนไทย เช่นเดียวกับอีกหลายกิจการที่นายเลิศก่อตั้งขึ้นมา จึงเรียกได้ว่า นายเลิศเป็นผู้บุกเบิกหลายธุรกิจในไทย
แต่ธุรกิจที่สร้างชื่อเสียงให้นายเลิศมากที่สุด ก็คือ ธุรกิจเดินรถเมล์ และเรือเมล์ ที่ได้สัมปทานมาจากรัฐบาลในสมัยนั้น
นายเลิศเริ่มต้นธุรกิจ จากการปล่อยเช่ารถม้าพร้อมคนขับ แต่ต่อมารถยนต์เริ่มมีความนิยมในหมู่ชนชั้นสูงในสังคม นายเลิศจึงเริ่มนำรถยนต์เข้ามาทำเป็นรถเมล์สีขาว
นอกจากรถเมล์แล้ว นายเลิศยังทำเรือเมล์สีขาว เพื่อให้ประชาชนโดยสารตามคลองแสนแสบอีกด้วย
นายเลิศตั้งใจให้คนส่วนใหญ่ขึ้นรถเมล์ และเรือเมล์สีขาวได้ จึงตั้งค่าโดยสารในราคาถูก และวางนโยบายในการบริการว่า “สุภาพ ซื่อสัตย์ ประหยัด ทันใจ เอากำไรแต่น้อย บริการผู้มีรายได้น้อย”
ธุรกิจรถเมล์สีขาวของนายเลิศ เปิดดำเนินการกว่า 70 ปี และเป็นบริษัทรถเมล์ที่ใหญ่ที่สุดของไทยในเวลานั้น จนกระทั่งมายกเลิกไปในปี 2520 เพราะรัฐบาลต้องการให้องค์กรรัฐวิสาหกิจเข้ามาดูแลการเดินรถเมล์ทั้งหมด
โดยองค์กรนั้นก็คือ องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ หรือ ขสมก. ในปัจจุบันนั่นเอง
แม้ธุรกิจหลายแห่งของนายเลิศจะปิดตัวลงไป ตามกาลเวลาที่ล่วงเลยมานานแล้ว แต่ที่ดินใจกลางกรุงเทพฯ แถวเพลินจิต ที่นายเลิศเคยซื้อไว้เป็นสถานที่พักผ่อนของครอบครัวยังคงอยู่
และทายาทของนายเลิศในปัจจุบัน ได้ใช้ที่ดินแถบนั้นสร้างร้านอาหาร และพิพิธภัณฑ์ทางประวัติศาสตร์ บอกเล่าเรื่องราวธุรกิจในอดีตที่นายเลิศเคยบุกเบิก จนสร้างความเปลี่ยนแปลงในสังคมไทย
หลายคนพออ่านมาถึงตรงนี้ ก็น่าจะอยากรู้ว่า ทำไมนายเลิศ ถึงสามารถบุกเบิกธุรกิจหลายอย่างที่เป็นเรื่องใหม่ในสมัยนั้นได้
ก็ต้องบอกว่านายเลิศ เป็นคนที่ชอบการอ่านหนังสือมาก ความคิดที่จะสร้างธุรกิจรถเมล์ ก็มาจากการอ่านหนังสือ
ครั้งหนึ่งนายเลิศ เคยกล่าวไว้ว่า “หนังสือทำให้คนฉลาด” ซึ่งหากดูจากสิ่งที่นายเลิศทำมาทั้งหมดแล้ว คำพูดนี้น่าจะเป็นจริง และก็น่าจะยังใช้ได้จนถึงทุกวันนี้..