เริ่มตั้งแต่คริสปี้ครีม ต่อด้วยชานมไข่มุก มาจนถึงหม่าล่าสายพาน ประเทศไทยไม่เคยขาดอาหารที่เป็นกระแส ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา

ปฏิเสธไม่ได้ว่ากระแสเหล่านี้ เกิดขึ้นจากพฤติกรรมแห่ทำตามคนส่วนใหญ่ หรือที่เรียกว่า “Herding Behavior”

ซึ่งพฤติกรรมนี้ ไม่ได้จำกัดอยู่แค่การเลือกกินอาหารเท่านั้น แต่ยังครอบคลุมไปถึงการเลือกลงทุนของคนส่วนใหญ่ อีกด้วย

Herding Behavior คืออะไร และเกิดขึ้นได้อย่างไร ?

MONEY LAB จะเล่าเรื่องการเงิน ที่โรงเรียนไม่เคยสอน ให้เข้าใจ

การที่เราได้ทำอะไรตามคนส่วนใหญ่ นอกจากเราจะได้คุยกับคนอื่นรู้เรื่องแล้ว ยังมีอีก 2 สิ่ง ที่คอยบีบให้เราเลือกที่จะทำอย่างนั้น

อย่างแรกนั่นก็คือ การกลัวจะตกเทรนด์

ยกตัวอย่างเช่น จากที่เราไม่เคยรู้จักหม่าล่ามาก่อน แถมยังไม่ได้สนใจจะกินอีกด้วย แต่พอมีคนรอบตัวไปกินหม่าล่าหลาย ๆ คนเข้า

เราก็จะเริ่มลองเปิดใจให้กับหม่าล่าดูบ้าง เพราะคิดว่ามันอาจจะดีก็ได้ หรือถ้าลองกินแล้วไม่ชอบจริง ๆ ก็ถือเสียว่าเคยลองกินมาแล้วสักครั้งก็ยังดี

อย่างที่ 2 มาจากความคิดของเราที่ว่า ใคร ๆ ก็น่าจะเลือกแต่สิ่งที่ดี ให้กับตัวเองอยู่แล้ว

เพราะฉะนั้น ถ้าอาหารจานไหน หรือร้านไหน ที่มีคนกินเยอะ ๆ เราก็จะคิดว่าอาหารก็น่าจะอร่อยเช่นกัน

สิ่งนี้ไม่ได้เกิดขึ้นแค่ที่ไทยเท่านั้น แต่ยังเกิดที่ประเทศอื่น ๆ ด้วย
โดยงานวิจัยในสหรัฐอเมริกา ก็ได้ชี้ให้เห็นว่า ผู้คนมักจะเลือกเข้าร้านอาหาร ที่มีคนเยอะ มากกว่าร้านอาหารที่มีคนน้อย โดยเฉพาะร้านอาหารแบบนั่งกินที่ร้าน

ที่เป็นแบบนี้ก็เพราะว่า ในหลาย ๆ ครั้ง เราไม่มีทางรู้ได้ทั้งหมด ว่าร้านอาหารแต่ละร้านอร่อยมากน้อยแค่ไหน แต่ถ้าจะให้เราไปเปิดดูรีวิว ของร้านอาหารทีละร้าน ก็จะยุ่งยาก และใช้เวลานานเกินไป

นั่นจึงทำให้ สิ่งที่ง่ายและเร็วที่สุดสำหรับเราก็คือ การมองหาว่า ร้านนั้นคิวยาวแค่ไหน ถ้าหากมีคนต่อคิวมาก ก็แปลว่าอาหารร้านนั้น น่าจะอร่อย จนคนต้องมาต่อคิวกินกันจำนวนมาก

แต่ในความเป็นจริงแล้ว คิวที่ยาวเหยียดหน้าร้านอาหาร ไม่ใช่สิ่งที่จะสามารถการันตี ว่ารสชาติอาหารของร้านนั้น จะถูกปากเรา

เพราะหลาย ๆ คนที่ต่อคิวอยู่นั้น อาจจะยังไม่เคยกินร้านนั้นเลย แต่เป็นเพียงแค่คนที่เดินผ่านไปมา และเลือกร้านอาหาร ด้วยวิธีคิดที่ไม่ต่างกันกับเราก็ได้

การกลัวว่าตัวเองจะตกเทรนด์ และด้วยการที่ทุกคนมองว่า สิ่งที่คนส่วนใหญ่เลือกคือสิ่งที่ดีอย่างนี้เอง ก็ได้ทำให้เราสามารถพบเห็น พฤติกรรม Herding Behavior นี้ เกิดขึ้นอยู่บ่อย ๆ

ทำให้ร้านค้าที่ขายของตามกระแส จะพากันขายดีกันเป็นเทน้ำเทท่า จนบางครั้งถึงกับต้องขยายร้าน หรือเปิดสาขาเพิ่ม เพื่อรองรับความต้องการของลูกค้า

และแน่นอนว่าพฤติกรรม Herding Behavior ก็สามารถอธิบายพฤติกรรมที่คนส่วนใหญ่ แห่ไปลงทุนกันตามกระแสใดกระแสหนึ่ง ได้เช่นกัน

ถึงอย่างนั้น เมื่อขึ้นชื่อว่ากระแส เราก็น่าจะพอเดาได้ว่า สิ่งเหล่านี้ ไม่มีทางที่จะคงอยู่ได้ตลอดไป การเปิดร้านขายสินค้าตามกระแส หรือเลือกลงทุนตามกระแส จึงมีความเสี่ยงมาก

เพราะไม่มีใครรู้ได้เลยว่า กระแสเหล่านั้น จะจบลงตอนไหน และจะยิ่งแย่เข้าไปใหญ่ ถ้าหากกระแสได้จบลง ในตอนที่เราลงทุนทุกอย่างไปเรียบร้อยแล้ว..

References
-https://www.finnomena.com/stockvitamins/herding-behavior/
-https://www.blockdit.com/posts/5e68d319c271c1174cd8dd1a
-https://thedecisionlab.com/biases/regret-aversion
-Ha, J., Park, K., & Park, J. (2016). Which restaurant should I choose? Herd behavior in the restaurant industry.